Yüzyıllar boyunca fıkraları dilden dile dolaşan, gülmece türünün öncüsü ve bir halk kahramanı olan Nasreddin Hoca’yı daha iyi anlamak ve genç nesillere daha iyi tanıtmak maksadıyla, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültürel ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı – Kültür Müdürlüğü tarafından düzenlenen, İBB Kültür A.Ş. tarafından gerçekleştirilen, “Doğumunun 800. Yılında Nasreddin Hoca Sempozyumu başladı.
24 Ekim Cuma günü, Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi’nde başlayan sempozyuma, İBB Kültürel ve Sosyal İşler Daire Başkanı Hüseyin Öztürk ve Türkiye’nin dört bir tarafından gelen çok değerli akademisyenler katıldı.
Saat 9: 30’da açılış konuşmaları ile başlayan programda, İBB Kültürel ve Sosyal İşler Daire Başkanı Hüseyin Öztürk ve Prof. Dr. Fikret Türkmen kısaca şu değerlendirmelerde bulundular;
HÜSEYİN ÖZTÜRK: Nasreddin Hoca, insanımıza gerçekleri daima mizahi bir üslupla dile getirmiş, güldürürken düşündürmüş, büyük küçük herkesin sevgi ve sempatisini kazanmayı başarmış çok önemli bir halk kahramanıdır. Halk dilinde, duygu ve inceliği içeren, gülmece türünün öncüsü bu büyük bilgeyi, doğumunun 800. yılında anmak bizlere büyük kıvanç veriyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi olarak bu büyük değerlerimizi anmak ve genç nesillere onlarla ilgili bilgileri en doğru şekilde aktarmak en önemli misyonlarımızdan birisidir. 24 – 25 Ekim tarihleri boyunca çok zengin bir içerik ve muhteşem bir sergiyle bu misyonun birinci adımını gerçekleştirmiş olacağız. Anma ve anlatma çabamız bununla da bitmeyecek, yıl içerisinde sergilenen çocuk tiyatrolarında, “Nasreddin Hoca” konulu oyunlar sergilenecek. Bu sempozyuma katılan ve destekleriyle bize ışık tutan bütün hocalarıma teşekkür ediyorum.
Prof. Dr. FİKRET TÜRKMEN: Bizler Nasreddin Hoca’nın torunları olarak, bu büyü halk kahramanını 800. yılında da 1800. yılında da anmaya devam edeceğiz. Şu an itibariyle Nasreddin Hoca’nın derlenmiş 1500’ü aşkın fıkrası bulunmaktadır. Yalnız yurdumuzda değil Türkmenistan’dan, Yunanistan’a kadar uzanan bir coğrafyada tanınan ve sevilen bu güldürü ustasının fıkraları dilden dile dolaşmaktadır. Nasredin Hoca fıkralarının, gülme hakkındaki görüşlerle incelenmesi durumunda ortaya önemli yorumlar çıkmaktadır. Özellikle Hoca’ya atfedilen fıkraların çeşitliliği, değişik görüşlerle yorumlanma imkânı vermektedir.
Doğumunun 800. yılında düzenlenen Nasreddin Hoca Sempozyumu’nun açılış konuşmalarından sonra I. Oturuma geçildi. Başkanlığını Prof. Dr. Semih Tezcan ve Dr. Mustafa Duman’ın yaptığı oturumda, Ege Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Gülin Öğüt Eker bir tebliğde bulundu. Dr. Eker, “Kültürel Bellek ve Nasreddin Hoca” başlıklı tebliğinde kısaca şu bilgileri aktardı;
Dr. GÜLİN ÖĞÜT EKER: Mizahi bellek, kültür belleğinin önemli yapıtaşlarından birisidir. Bir kültürün dünya üzerinde varlığını devam ettirebilmesi için, kültürel değerlerin korunmasına, yaşatılmasına ve kültürü meydana getiren insanların sorumluluk duygusuna bağlıdır. Nasreddin Hoca, insanlığın ortak mizah belleğini oluşturmuş çok önemli bir kahramandır. Nasredin Hoca, sosyal tarih boyunca varlığını devam ettirmiş ve özellikle Türk mizah belleğini uluslararası bir boyuta taşımıştır.
Sempozyumun ilk gününde gerçekleştirilen oturumlardan sonra, yine Tarık Zafer Kültür Merkezi’nde saat 16: 30’da “Nasreddin Hoca Karikatürleri Sergisi” açılış kokteyli gerçekleştirildi. 25 – 31 Ekim tarihleri arasında gezilebilecek sergide, Hoca’nın birbirinden komik karikatürlerine yer veriliyor.
25 Ekim Cumartesi günü Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi’nde son oturumları gerçekleştirilecek sempozyum, değerlendirme ve kapanış konuşmaları ile sona erecek.
Doğumunun 800. Yılında Nasreddin Hoca Sempozyumu
Yer: Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi
24 Ekim 2008 (Cuma)
09.30-10.00
Açılış Konuşmaları
10.00-12.00 (Birinci Oturum)
Oturum Başkanları
Prof. Dr. Semih Tezcan – Dr. Mustafa Duman
10.00-10.15
Dr. Gülin Öğüt Eker:
“Kültürel Bellek ve Nasreddin Hoca”
10.15-10.30
Prof. Dr. Metin Ekici:
“Nasreddin Hoca Fıkralarındaki Nasreddin Hocalar›”
10.45-11.00
Yusuf Çotuksöken:
“Nasreddin Hoca Fıkralarında Traji-komik Boyut”
11.00-11.15
Doç. Dr. Şeref Boyraz:
“Nasreddin Hoca Fıkralarına Göre Türk Kimliğini Oluşturan Temel Nitelikler”
11.15-11.30
Yrd. Doç. Dr. Abdulkadir Emeksiz:
“Nasrettin Hoca Fıkraları Örneğinde Folklorik Türler Arası İlişkiler”
11.30-12.00 (Tartışma)
14.00-15.30 (İkinci oturum)
Oturum Başkanları
Prof. Dr. Saim Sakaoğlu – Nail Tan
14.00-14.15
Doç. Dr. Nebi Özdemir:
“Nasreddin Hoca ve Eleştirel Düşünce”
14.45-15.00
Salih Taner Serin:
“800 Yılın Son 49 Yılı”
15.15-15.30
Yrd. Doç. Dr. Bekir Şişman:
“Nasreddin Hoca Fıkralarındaki Şahısların
Sosyal Statülerine Göre Sınıflandırılması ve Değerlendirilmesi”
15.30-15.45
Yrd. Doç. Dr. Ebru Şenocak:
“Nasreddin Hoca Fıkralarında Geleneğin Dirilişi”
15.45-16.00 (Tartışma)
16.30-18.00 (Üçüncü oturum)
Oturum Başkanları
Prof. Dr. Fikret Türkmen- Salih Taner Serin
16.30-16.45
Prof. Dr. Mustafa S. Kaçalin:
“Kaynaklarda Nasreddin Hoca”
16.45-17.00
Dr. Yaşar Kalafat:
“Eski Türk İnançları İtibariyle Nasreddin Hoca”
17.00-17.15
Yrd. Doç. Dr. Doğan Kaya:
“Nasreddin Hoca Saf Birisi miydi?”
17.15-17.30
Prof. Dr. Ali Duymaz:
“Fıkraların Birden Fazla Tipe Bağlanma Nedenleri:
Nasreddin Hoca ve Bektaşi Örneği”
17.45-18.00
Doç. Dr. Muharrem Kaya:
“Nasreddin Hoca’nın Fıkralarında İroni”
18.00-18.15
Hayrettin İvgin:
“Nasreddin Hoca Fıkralarıyla İlişkili Karakuş Kadı Fıkraları”
18.15-18.30 (Tartışma)
25 Ekim 2008 (Cumartesi)
09.00-10.15 (Dördüncü oturum)
Oturum Başkanları:
Prof. Dr. Esma Şimşek – Yrd. Doç. Dr. Ebru Şenocak
09.00-09.15
Prof. Dr. Saim Sakaoğlu:
“Nasreddin Hoca Üst Tip midir, Yoksa Tipler Karışımı mıdır?”
09.15-09.30
Nail Tan:
“Ragıp Şevki Yeşim’in Dünyayı Güldüren Adam Romanına
İlişkin Değerlendirmeler”
09.30-09.45
Prof. Dr. Fikret Türkmen:
“Gülme Teorileri ve Nasreddin Hoca Fıkralarının Yorumu”
09.45-10.00 (Tartışma)
10.15-12.30 (Beşinci oturum)
Oturum Başkanları:
Prof. Dr. Erman Artun – Hayrettin İvgin
10.15-10.30
Prof. Dr. Semih Tezcan:
“Nasreddin Hoca Fıkralarının İşlevi”
10.30-10.45
Prof. Dr. Esma Şimşek:
“Nasreddin Hoca Gözüyle Kadına Bakış”
10.45-11.00
Dr. Mustafa Duman:
“Halkın Kahramanı Nasreddin Hoca Timur’a Karşı”
11.00-11.15
Prof. Dr. Ali Berat Alptekin:
“Doğu Türklerinin Nasreddin Hocası Mitolojik Bir Kahraman mıdır?”
11.15-11.30
Ar. Gör. Ferhat Aslan:
“Elektronik Kültür Ortamında Yeniden Oluşturulan Nasreddin Hoca Fıkraları”
11.30-12.00 (Tartışma)
14.00-16.00 (Altıncı oturum)
Oturum Başkanları:
Prof. Dr. Ali Berat Alptekin – Yard. Doç. Dr. Abdulkadir Emeksiz
14.00-14.15
Prof. Dr. Erman Artun:
“Çukurova Fıkra Söyleme Geleneğinde Nasreddin Hoca Etkisi”
14.15-14.30
Yrd. Doç. Dr. Bahriye Çeri – İlhan Alemdar:
“Yunanca Nasreddin Hoca Kitapları ve Stelyos Mayopulos”
14.30-14.45
Prof. Dr. İsmail Görkem:
“Nasreddin Hoca Olgusunun Algılanması ve Anlamlandırılması Üzerine”
14.45-15.00
M. Sabri Koz
“Nasreddin Hoca Fıkralarından Gerçeğe Uygun Bir ‘Nasreddin Hoca Biyografisi’ Çıkarılabilir mi?”
15.00-15.15 (Tartışma)
15.30-16.00 (Değerlendirme ve kapanış konuşmaları)
Nasreddin Hoca Karikatürleri Sergisi
Yer: Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi
25 Ekim 2008 (Cumartesi)
16.30
Açılış ve Kokteyl
İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KÜLTÜR A.Ş'NİN SİTESİNDEN ALINMIŞTIR.